787 974 136
Dobra Praktyka Produkcyjna to standard znany każdemu przedsiębiorcy w branży spożywczej, farmaceutycznej i kosmetycznej – sektorach działalności gospodarczej, której końcowe produkty muszą być całkowicie bezpieczne dla zdrowia konsumentów. Jeśli planujesz np. zająć się produkcją suplementów diety albo właśnie otwierasz kawiarnię, wdrożenie zasad Dobrej Praktyki Produkcyjnej jest twoim obowiązkiem wynikającym z dyrektyw unijnych i przepisów polskiego prawa. Dowiedz się, czym jest GMP oraz w jaki sposób pomoże ci w zbudowaniu pozytywnego wizerunku twojej marki i pozyskaniu wielu zadowolonych klientów.
Dobra Praktyka Produkcyjna (ang. Good Manufacturing Practice, GMP) to zbiór zasad zapewniających prawidłowy przebieg procesu produkcji, którego efektem będzie wyrób spełniający ściśle określone wymagania. Obejmuje szereg procedur produkcyjnych i kontrolnych, dzięki którym można uzyskać:
Z zastosowaniem zasad GMP zapobiega się bowiem sytuacjom, które mogłyby skutkować fizycznym, chemicznym lub mikrobiologicznym zanieczyszczeniem surowców, półproduktów i gotowych wyrobów.
Powyżej wymienione cele można osiągnąć dzięki ścisłemu nadzorowi nad całym procesem produkcji – od etapu pozyskiwania surowców, po dostarczenie gotowych wyrobów konsumentom – i wykluczeniu z niego jakichkolwiek działań przypadkowych. Dobra Praktyka Produkcyjna oznacza postępowanie w zgodzie z wymaganiami określonymi w przygotowanej wcześnie instrukcji i może dotyczyć zaopatrzenia w surowce, ich magazynowania i przetwarzania, a także pakowania, przechowywania i dystrybucji gotowych wyrobów.
Pierwotnie standard GMP opracowany został z myślą o przemyśle farmaceutycznym, gdzie najdrobniejsze zaniedbanie w procesach produkcyjnych mogłoby skutkować poważnymi skutkami zdrowotnymi u konsumentów. Ze względu na bezpieczeństwo końcowych użytkowników wyrobów Dobre Praktyki Produkcyjne upowszechniły się także w sektorze spożywczym i kosmetycznym. Ich stosowanie stało się w Polsce obowiązkowe na mocy następujących przepisów:
Choć obecnie tylko w wyżej wymienionych przypadkach stosowanie Dobrych Praktyk Produkcyjnych jest w UE obowiązkowe, coraz częściej wykorzystuje się je także w innych sektorach rynku, na przykład w budownictwie.
Podstawą wdrożenia Dobrych Praktyk Produkcyjnych jest właściwe zdefiniowanie wszystkich etapów produkcji i stworzenie pisemnych procedur, adekwatnych do indywidualnych potrzeb danego przedsiębiorstwa i specyfiki jego działania. Wzór dokumentacji GMP najlepiej przygotować we współpracy z ekspertem w tej dziedzinie, który pomoże firmie zinterpretować ogólne wytyczne standardu. Późniejsza realizacja Dobrych Praktyk Produkcyjnych opiera się na ścisłym przestrzeganiu opracowanych instrukcji oraz na prowadzaniu poprawnej dokumentacji procesów produkcyjnych, co z jednej strony pozwala unikać błędów, a z drugiej – szybko je eliminować, jeśli wystąpią.
Dobre praktyki dotyczą przede wszystkim jakości pracy osób odpowiedzialnych za dane etapy procesu produkcji. Z myślą o nich powstał Dekalog GMP, zaproponowany przez polski Instytut Żywności i Żywienia, zgodnie z którym przed przystąpieniem do realizacji swoich zawodowych obowiązków należy:
Instytut Żywności i Żywienia rekomenduje także, aby podczas pracy:
W Dekalogu GMP podkreśla się wagę przejmowania odpowiedzialności za swoje działania. Nawet najlepiej opracowany zbiór Dobrych Praktyk Produkcyjnych jest bowiem bezużyteczny, jeśli personel odpowiedzialny za zachodzące w danym przedsiębiorstwie procesy nie jest zmotywowany do jego przestrzegania.
GMP to zbiór uniwersalnych zasad, które znajdują zastosowanie w każdym przedsiębiorstwie produkcyjnym. Wymagają one uściślenia zgodnie ze specyfiką prowadzonej działalności i charakterem samej firmy, niemniej w swoim ogólnym zarysie są użyteczne dla wszystkich podmiotów zainteresowanych wdrożeniem dobrych praktyk produkcyjnych.
Poniżej znajduje się lista obszarów objętych Dobrymi Praktykami Produkcyjnymi, wraz z przykładowymi zagadnieniami, którym poświęcono uwagę w standardzie GMP:
Przestrzeganie zasad Dobrej Praktyki Produkcyjnej jest wymogiem, który przedsiębiorcy z kilku sektorów muszą spełnić, aby ich działalność była zgodna z prawem. Bardzo często także udokumentowanego wdrożenia GMP oczekują od firm ich kontrahenci. Stosowanie dobrych praktyk jest zatem niezbędne, by w ogóle zaistnieć na rynku i zbudować wiarygodną markę.
Na korzyści płynące z utrzymania najwyższych standardów w procesach produkcji należy jednak spojrzeć w szerszym kontekście. To dzięki odpowiedzialnym działaniom producentów na rynek trafiają bezpieczne wyroby. Powszechne stosowanie GMP stało się gwarancją jakości żywności, leków czy kosmetyków i podniosło komfort życia konsumentów.
DJB DORADZTWO
Marcin Chorąży
